Уран бүтээл туурвиж дууссаны дараа зохиолч бүтээлийнхээ үр дүнг ихэвчлэн шүүмжилдэг. Текстийг засварлах явцад уншигчдад тухайн санааны гол санаа, онцлог шинж чанарыг хүргэхийн тулд заримдаа илүү илэрхийлэх чадварыг өгөхийг хүсдэг. Богино, дүрс бүхий эпиграф нь үүнд тусална.
Эпиграф гэж юу вэ?
Эпиграфыг ихэвчлэн багтаамжтай афоризм, диктум, алдарт зохиолчийн бүтээлээс эш татсан үг, эсвэл уг ажил эхэлдэг зүйр цэцэн үг гэж нэрлэдэг. Ийм оруулгыг эссегийн эхэнд эсвэл түүний хэсэг тус бүрийн урд талд байрлуулна. Зөв сонгосон эпиграф нь бүтээлийн утга санааг илэрхийлж, түүний сүнсийг илэрхийлж, зохиогчийн бүтээлд хандах хандлагыг илэрхийлдэг.
Эпиграфыг уран зохиолын бүтээлд ашиглах нь заавал дагаж мөрдөх хэм хэмжээ биш юм. Олон нийтийн сэтгэл хөдлөл, утга зохиолын уламжлал өөрчлөгдөж, түүнтэй хамт эпиграфууд моодонд орж, өргөн хэрэглээнээс гарсан. Өмнөх энэ богино текстийг ашиглах эрх нь бүхэлдээ зохиогчийн үзэмжээр хийгддэг. Эпиграф нь эссэнд суулгасан бодлыг уншигчдад илүү сайн ойлгоход тусалж чадах эсэхийг тэр л шийдэж чадна.
Эпиграфыг ихэвчлэн хуудасны баруун талд эсвэл зүүн талд мэдэгдэхүйц догол мөрөөр, ишлэлгүйгээр хийдэг. Текстийн энэ хэсэг нь хуудасны өргөний талаас илүү хувийг эзлэх ёсгүй гэж үздэг. Хэрэв эшлэл хэлбэрээр бичсэн эпиграфт зохиогчийн овог, нэрийн үсэг орсон бол ихэнхдээ ард нь цэг тавьдаггүй. Эпиграф бичихэд ашигласан фонтын хэмжээ нь бүтээлийн үндсэн тексттэй тохирч байх ёстой эсвэл хэмжээнээс арай бага хэмжээтэй байна.
Эпиграфыг хэрхэн зөв сонгох вэ
Бусад зохиогчдын бүтээлүүдээс авсан эшлэлүүдийг бүтээлүүдэд эпиграф хэлбэрээр өргөн ашигладаг. Ийм хэсгийг сонгохдоо аль болох богино, товч байх ёстой, гэхдээ зохиогчийн бодлыг яг нарийн тусгаж өгөхийг хичээх хэрэгтэй. Өргөн цар хүрээтэй, урт эшлэл иш татах нь бараг утгагүй юм. Эпиграфын давуу тал нь бодлыг илэрхийлэх товч бөгөөд нарийвчлалтай байдаг.
Афоризмыг ашиглах нь маш өргөн боломжийг олгодог бөгөөд энэ нь агуу хүмүүсийн дүрслэх үгс гэж ихэвчлэн ойлгогддог. Эрдэмтэн, нэрт зохиолч, олон нийтийн зүтгэлтний афоризм нь бодлын илэрхийлэл, бүрэн байдлыг хослуулдаг. Гэсэн хэдий ч зохиогчийг дангаараа афоризм гаргахыг хэн ч хориглодоггүй. Хэрэв зарлиг нь амжилттай болбол уншигч зохиолчоос түүнийг дэлхийд алдартай, алдартай, нийгэмд нэр хүндтэй гэдгийг гэрчлэх гэрчилгээ шаардахгүй.
Мөн зүйр цэцэн үг, онигоо, хошигнол болон ардын урлагийн бусад жижиг хэлбэрүүдийг эпиграфын дизайн хийхэд өргөн ашиглаж болно. Иймэрхүү хэллэгийн хүрээ нэлээд өргөн тул зохиогч бүр бүтээлийнхээ хувьд уншигчийн танилцах гэж буй текстийн онцлог шинж чанарыг хамгийн их тусгасан ардын эпиграфыг сонгож болно. Зүйр цэцэн үг, зүйр цэцэн үгсийг бичгийн ерөнхий хэв маягтай хослуулж, утга зүйн хүрээнээс гарахгүй байх нь л чухал юм.