Шинжлэх ухааны хөгжил, технологийн шинэчлэл бий болсноор текстийн шинжлэх ухаан, техникийн орчуулга улам бүр эрэлттэй болж байна. Энэ төрлийн мэдээллийг эх хэлнээс бусад хэл рүү орчуулах нь бусад төрлийн орчуулгын үйл ажиллагаанаас ялгаатай. Шинжлэх ухаан, техникийн орчуулгын техникийг эзэмшихийн тулд тусгай нэр томъёог гүнзгийрүүлэн судлах шаардлагатай.
Текстийн шинжлэх ухааны болон техникийн орчуулга
Шинжлэх ухаан, техникийн орчуулга нь зөвхөн өдөр тутмын амьдрал, үйлдвэрлэлд өргөн тархсан шинэ технологийн үйл ажиллагаатай шууд холбоотой юм. Энэ нь хууль зүй, эдийн засаг, анагаах ухаантай холбоотой бараг бүх асуудлыг авч үздэг. Орчуулгын нарийн мэдрэмж нь орчин үеийн соёл иргэншлийн амьдралгүйгээр хийж чадахгүй мэдээлэл, компьютерийн технологитой холбоотой юм.
Ярианы болон өдөр тутмын сэдвүүдийн хүрээнд гадаад хэлийг өөртөө итгэлтэйгээр эзэмшсэн ч шинжлэх ухаан, техникийн текстийг өндөр чанартай орчуулах боломж тэр бүр байдаггүй. Энгийн толь бичигт хамгийн сүүлийн үеийн техникийн төхөөрөмжийг ажиллуулах заавар, гарын авлагад ашигласан техникийн нэр томъёо тэр бүр байдаггүй.
Шинжлэх ухаан, техникийн орчуулга нь илтгэлийн албан ёсны байдал, хэлний бүтцийг бүтээх тодорхой логик, томъёоллын нарийвчлалаар тодорхойлогддог. Гадаадын техникийн нэр томъёо бүр орос хэл дээр яг ижил төстэй аналог байж чадахгүй. Тиймээс мэргэжлийн техникийн толь бичиг эзэмшихийн тулд хэлний зөн совинг нэмж, текстэнд тусгагдсан асуудлын талаар сайн мэдлэгтэй байх шаардлагатай.
Шинжлэх ухаан, техникийн орчуулгын техник технологийн талаархи зөвлөмж
Таны сонирхсон шинжлэх ухаан, технологийн чиглэлээр мэргэшсэн мэдлэгээ өргөжүүл. Шинжлэх ухаан, техникийн уран зохиолыг чанартай орчуулахын тулд орчуулах текстийн харьяалагдах салбарын ерөнхий мэдээллийн нөөцтэй байх шаардлагатай. Орчуулагч нь сонгосон салбарынхаа мэдлэгийг тогтмол, системтэйгээр гүнзгийрүүлж, утга зохиолын шинэлэг зүйлийг дагаж, орос хэл дээрх тогтмол хэвлэл, хийсвэрлэлтэй танилцаж байх ёстой.
Тодорхой нэр томъёог үнэн зөв орчуулах ур чадварыг хөгжүүлэх. Сонгосон үг эсвэл хэл шинжлэлийн бүтцийг анхны материалтай нийцүүлэх нь текстийн нарийн төвөгтэй байдал, түүний сэдэвээс хамаарна. Нарийвчлал нь орчуулга нь шууд утгаараа байх ёстой гэсэн үг биш юм. Орчуулгын утгыг эх хувьтай нь хамгийн дээд хэмжээнд ойртуулах тухай ярьж байна. Энэ ур чадварыг эзэмшихийн тулд янз бүрийн сэдвээр текст орчуулах дасгал хийх хэрэгтэй.
Орчуулгад сэтгэл хөдлөм, илэрхийлэлтэй элемент, харьцуулалт, тод дүрс, зүйрлэл ашиглахаас зайлсхий. Шинжлэх ухаан, техникийн материалын орчуулгын үр дүн нь мэдээллийг туйлын мэдээлэл сайтай, товч, тодорхой байдлаар харуулсан баримт бичиг байх ёстой. Ийм текстийг уншигч нь дүрслэл, цэцэглэлт танилцуулга биш, харин мэдээллийн танилцуулгын бодит байдал, өвөрмөц байдлыг үнэлдэг.
Тусгай нэр томъёоны ижил утгатай үгсийг анхааралтай, болгоомжтой сонгоорой. Энэ бол техникийн текстийг хуулбарлахад хамгийн хэцүү даалгаврын нэг юм. Нэр томъёоны үгсийн сан нь мэдээллийн хувьд туйлын мэдээлэл сайтай, заримдаа орлуулшгүй зүйл юм. Заримдаа хэллэгийн утгыг гажуудуулж буй ойролцоо харьцуулалтыг ашиглахаас илүүтэйгээр стилистийг золиосолж, нэр томъёог давтаж давтахыг зөвшөөрөх нь дээр.
Эцэст нь текстийг ойлгоход хялбар болгох үүднээс орчуулгадаа тодруулга нэмж оруулахдаа маш болгоомжтой байгаарай. Шинжлэх ухааны ерөнхий текстийг хуулбарлахдаа орчуулагчийн өмнөөс ийм зүйл оруулахыг зөвшөөрдөг боловч хэрэглэгчид шинжлэх ухаан, технологийн явцуу салбартай холбоотой материалыг орчуулах шаардлагатай бол зайлсхийх хэрэгтэй. Энэ тохиолдолд мэргэжлийн нэр томъёог гүнзгийрүүлэх нь л орчуулагчд туслах болно.
